Halojensiz alev iletmeyen (HFFR) kablolar merkezi şirket binaları,
hastaneler, alışveriş merkezleri, oteller, sinemalar, yeraltı metro,
elektrik santralleri, yangınla ilgili merkezler gibi insanların
toplandığı yerlerde yangın esnasında insan hayatının, değerli
malzemelerin ve önemli belgelerin korunması için geliştirilmiştir.
Yangın esnasında bu binalardaki yangın alarm sistemleri, havalandırma
sistemleri, asansörler, ikaz ve yönlendirme ışıkları, kapılar en azından
bir süre çalışır olmalıdır. Bundan dolayı bu sistemlerin besleme ve
kontrol kabloları halojensiz (HFFR), emniyet kabloları olmalıdır.
İnsanlar ve eşyalar için yangının etkilerini azaltmayı düşündüğümüz
zaman, kablonun halojensiz, düşük duman yoğunluklu, alev geciktiricili,
alevi yaymayan özelliklerini hesaplamak mecburiyetindeyiz. Böylece, yer
ve kullanıma göre ekonomik bir kablo yapısını tasarlayabiliriz.
HFFR kabloların uygulama alanları; hastaneler, havaalanları, çok katlı
binalar, alışveriş merkezleri, sinemalar, tiyatrolar, okullar, metrolar,
maden tesisleri, yangın uyarı tesisleri ve alarm sistemleri v.b.
Halojensiz (HFFR) emniyet kablolarının özellikleri
Flor, klor, brom ve iyot gibi halojen elementleri içermezler.
HFFR malzemeler yandığında zehirli gaz ortaya çıkmaz, sadece su ve karbondioksit oluşur.
Alev iletmezler. Polietilen (PE) ve polipropilen (PP) halojensiz ancak kolay yanabilen malzemelerdir.
Kendi kendine sönebilir. Alüminyum veya magnezyum hidroksit ihtiva eden özel bileşikler kullanılarak bu özellik sağlanır.
Yangın esnasında duman yoğunluğu çok azdır. Bu nedenle bilhassa insan hayatının tehlikede olabileceği yerlerde kullanılır.
Elektrik iletimini önemli bir süre devam ettirir (800 ± 50 °C de 180 dakika).
İlave olarak cam elyaf, mika ve benzeri bant ve malzemeler kullanılarak
kablonun fonksiyonu FE 180/E90/PH 180 seviyesine kadar yükseltilebilir.
Alev iletmeyen halojensiz kablolar
Bu kabloların geçmişine baktığımızda; kullanımının 80’li yıllarda
başladığını, son yıllardaki hukuki düzenlemelerle birlikte Avrupa ve
Amerika’da özellikle insan yoğunluğunun fazla olduğu kapalı genel
alanlarda ( okul, sinema, hastane, alış-veriş merkezleri v.b. )
kullanılmaları zorunlu hale getirildiğini görmekteyiz.
PVC malzemeler her ne kadar ilave katkı malzemeler ile aleve daha fazla
dayanma sağlamasına karşın, bu kablolar aleve maruz kaldıklarında insan
sağlığı için zararlı olan toksik gazlar üretmektedir.
Daha önceleri kullanılan Antimon Oksit bazlı malzemeler kanserojen
etkisinden dolayı yerini Alüminyum Hidroksit (Al(OH)3) ve Magnezyum
Hidroksit (Mg(OH)2) tabanlı malzemelere bırakmaktadır.
Bu kablolar; tesisat kablosu veya 0.6/1kV enerji kablosu (zırhlı veya
zırhsız) olarak üretilmektedir. Ayrıca bu malzemeler XLPE izoleli
kabloların dış kılıfı olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde daha güvenli enerji ve kontrol kablolarının, insanları ve
binaları koruyabileceği bilindiğinden, Avrupa Birliği yangın yönetmeliği
düzenleyicileri, yakında gerçekleşecek olan İnşaat Ürünleri Direktifi
(İÜD) yoluyla yeni güvenlik standartlarını belirlemeye çalışmaktadırlar.
Alev iletmeyen halojensiz kablo tiplerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
H05Z1-U, HO7Z1-U, H07Z1-R, H05Z1-K, H07Z1-K
NHMH-J / O
NHXMH-J / O
NHXHX-J / O
H03Z1Z1-F, HO5Z1Z1-F
H03Z1Z1H2-F, HO5Z1Z1H2-F
LIHH, LIHCH, LIH(St)CH,
NHSLH
N2XH
N2XCH
N2XRH
Halojenler flor, klor, brom ve iyot gibi elementlerdir. PVC, NR, SBR,
PVDF, PTFE, FEP gibi polimer malzemelerden yapılan kablolar halojen
elementleri içeren kablolardır. PE, PP, EPR, EVA, SR (Silikon) gibi
malzemelerden yapılan kablolar halojensiz kablolardır. Fakat PE, PP, EPR
gibi malzemeler kolayca alev alabilmektedirler. Bu tip malzemelere alev
geciktirici malzemeler katılarak HFFR (Halojensiz Alev Geciktirici)
tipi kablolar oluşturulmaktadır.
HFFR kabloların uygulama alanları; hastaneler, havaalanları, çok katlı
binalar, alışveriş merkezleri, sinemalar, tiyatrolar, okullar; metrolar,
maden tesisleri, yangın uyarı tesisleri ve alarm sistemleri v.b
yerlerde kullanılmaktadır.
Alev iletmeyen halojensiz kabloların testleri
1. Alev iletmeme testi (IEC 60332-1 / IEC 60332-3 / VDE 0472 PART 804-B /C)
HFFR kablolarda kullanılan malzemeler zor alev alır, ateşin yayılması
oldukça yavaştır ve alev kesildiğinde kendiliğinden söner. Bu test ile
tek damarlı ve demet halindeki kabloların bu özellikleri kontrol edilir.
2. Yangına dayanıklılık testi ( IEC 60331 / VDE 0472 PART 814)
Yangın esnasında havalandırma, aydınlatma, anons sistemi, asansör, giriş
çıkış kapıları ve ameliyathanelerin merkezi kontrol sistemi gibi
bölümlerin çalışıyor olması çok önemlidir. Bu nedenle yangın esnasında
önemli sistemleri besleyen veya kontrol eden kabloların (enerji,
telekomünikasyon, data v.s. kabloları ile bağlantıları ve taşıyıcı
kanallarda da dahil olmak üzere sistemin her parçası) belirli bir süre
daha (bu 3 saate kadar çıkabilir) iletmesi istenir. Bu test ile kablonun
yangın altında çalışma süresi kontrol edilir.
3. Duman yoğunluğu testi (IEC 61034 / VDE 0472 PART 816)
Yangın esnasında insanların dumandan boğulmamaları için duman yoğunluğu
belirli bir seviyenin altında tutulmalıdır. Bu test ile HFFR kabloların
duman yoğunluğu kontrol edilir.
4. Yanma sonucu çıkan gazların ölçümü (IEC 60754-1 / 2 / VDE 472 part 813)
HFFR kablolar zehirli ve aşındırıcı gazların açığa çıkmasına neden
olmaz. Bu da kapalı ortamlarda insanlar için ölümle sonuçlanan olaylara
sebebiyet vermediği gibi, metalik yüzeylerin aşınmasına ve bozulmalarına
neden olmazlar. Bu durumu anlayabilmek için bu test uygulanır.
Kabloların sizlere sağladıkları
Konutlar, endüstriyel binalar ve kamu binaları için geniş alçak gerilim enerji, kontrol ve haberleşme kablosu seçenekleri.
Yangına karşı üstün bir müdahale, böylelikle metro, tünel ve çok katlı
binalar gibi hassas kamu alanlarında yangının yayılmasını sınırlandırma.
Yoğun duman olmaksızın insanların tahliye edilmesine, video gözetim,
güvenlik alarmları gibi güvenlik sistemlerinin yangın esnasında
çalışmasını sağlar.
Halojensiz malzemeler nedeniyle düşük duman emisyonu, böylece tahliye ve
yangınla mücadele işlemlerinde daha iyi bir görüş mesafesi yaratma
kabiliyeti.
Ekipman ve çelik/beton yapılara minimal korosif hasar, böylelikle pahalı yenileme, temizleme ve ikincil kirliliğin azaltılması.
Saygılarımla...
Alıntıdır...
